Türk Edebiyatı 10. sınıf 2. dönem 1. yazılı

1.Bir gazelden alınan aşağıdaki beyitlerin “nazım biçimi” özelliklerini yazınız

Açıl bağun gül ü nesrîni ol ruhsârı görsünler

Salın serv ü sanevber şîve-i reftârı görsünler

 

Kapunda hasıl itdi bu devâsız derdi hep gönlüm

Ne derde müptelâ oldı dil-i bîmârı görsünler

Birim değeri : ......................... Birim sayısı:……………………………… Teması:……………………

Uyak düzeni :……………………………… Uyakları ve Redifleri:…………………………  

2.Konuları bakımından öğretici metinleri yazınız.

3.Aşağıdaki noktalı yerlere uygun sözcükleri yazınız.

-Divan şiirinde ………………………….. ölçüsü kullanılmıştır

-Bilinen bir gerçeği bilmemezlikten gelme sanatına……………………………. denir.

 

“Beni görüp yüzün öte döndürme,

Yıkıp hilal kaşın indirme”

 

“Çatma ,kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!

Kahraman ırkıma bir gül!Ne bu şiddet bu celal!”

4.Yukarıda bir türküden ve İstiklal Marşı’ndan ikişer dize verilmiştir.

Bu dizelerde geçen “hilal kelimeleri arasında hangi yönden bağlantı kurulabilir ?Açıklayınız.

5. Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su
Kim bu denlü dutuşan odlara kılmaz çâre su

(Ey göz! Gönlümdeki ateşlere göz yaşımdan su saçma ki bu kadar çok tutuşan ateşlere su fayda vermez.)

Yukarıdaki beyitte hangi söz sanatları kullanılmıştır?

6. Aşağıdaki beyti açıklayınız.

Dest bûsi arzusuyla ger ölürsem dostlar

Kuze eylen toprağum sunun ânunla yâre su

7.Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise (D) yanlış ise (Y) yazınız.

Makalat mesnevi biçiminde yazılmıştır. ( )

Mantıku’t Tayr alegorik bir eserdir. ( )

Nasrettin Hoca fıkralarının süslü, ağır bir dili vardır. ( )

Tasavvufun asıl amacı insanı olgunlaştırmak ve onu insan-ı kamil yapmaktır. ( )

8.Aşağıdaki edebi türlerin hangisinde olay örgüsü yoktur?

A) Destan B) Masal C) Hikaye D) Roman E) Deneme

9. Aşağıdakilerden hangisi mutasavvıf değildir?

A) Mevlana

B) Yunus Emre

C) Süleyman Çelebi

D) Hoca Dehhani

E) Hacı Bektaş-ı Veli

 

10. Aşağıdaki şair-eser eşleştirmesini yapınız.

İlahi Süleyman Çelebi

Nefes Yunus Emre

Gazel Hoca Dehhani

Vesiletü’n Necat Kaygusuz Abdal

 

Türk Edebiyatı 10. Sınıf II. Dönem I. Yazılı  

1:Sözlü edebiyat ürünlerini yazınız.

2:Aşağıdaki dizelerde yer alan edebi sanatları gösteriniz.

“Yürüyordum; ağlıyordu ırmaklar.”

“Yüce dağ başında siyah tül vardır.”

3:Aşağıda verilen özelliklerden Göktürk yazıtlarına ait olanları işaretleyiniz.

r Olaylar; gerçekçi bir gözle, somutlayıcı olarak sergilenmez.

r Açıklayıcı ve tartışmacı anlatım biçimleri kullanılmıştır.

r Söz oyunlarından yararlanılmamıştır.

r Düşünceler kanıtlanmış örnekler verilmiştir.

r Ağır bir dili vardır.

4:Divan edebiyatının beyitlerle yazılan nazım biçimlerini yazınız.

5:Aşağıdaki cümlelerin karşılarına bilgiler doğru ise “D” yanlış ise “Y” yazınız?

-Beş mesneviden oluşan yapıta “hamse” denir. ( )

-Gazelin son beytine matla denir. ( )

-Makalat adlı eser Hacı Bayram Veli’ye aittir. ( )

-Gazelin ilk beytine matla denir. ( )

 6:Dede Korkut hikayelerinin özelliklerini yazınız.

 7:Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.

Olay çevresinde gelişen edebi metinler………………………………………..metinler ve

……………………………………….. metinler olmak üzere ikiye ayrılır.

Koşma ve gazele benzeyen lirik şiirlere Sözle Edebiyat Döneminde ……………………... adı verilmiştir.

 

8:Aşağıdaki eserlerin yazarlarını karşılarına yazınız.

Divan-ı Hikmet………………………………..

Mantıku’t Tayr…………………………………

Risalet’ün Nushiyye……………………………

 

9:Aşağıdaki dörtlüğün kafiyelerini gösteriniz.

Terziye kumaş geldi

Düşünür ki ne kese

Ölçtü biçti

Baktı ki ne cep olur ne kese.

 

10: Aşağıda İstiklal Marşı’mıza ait dizelerde geçen edebi sanatları bulup sebebini açıklayınız.

**Çatma, kurban olayım,çehreni, çehreni ey nazlı hilal**

** “Medeniyet!” dediğin tek dişi kalmış canavar**

 

---

---

TÜRK EDEBİYATI  10/ …  SINIFI    2. DÖNEM 1. SINAV

S- Aşağıdaki edebiyatçıların birer eserini yazınız

Fuzuli :

Hacı Bektaş Veli:

Gülşehri :

 

S- Kasidenin bölümlerini yazınız.

 

S- Aşağıdaki beyti açıklayınız

Suya virsün bağban gülzarı zahmet çekmesün
Bir gül açılmaz yüzün tek virse min gülzara su

 

S- Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.

- Gazelleri bir makamla okuyan kişiye ………………………. denir.

-Peygamberimizi övmek için yazılan kasideye …………………. denir.

- Gazellerde beyit sayısı genellikle……………………. arasıdır.

-Gazeller  …………………… ölçüsü ile yazılır.

-Divan şiirinde kullanılan kalıplaşmış sanatlı, güzel sözlere ………………………… denir.

-Gazelin halk edebiyatında konu bakımından karşılığı ……………………. dır.

-Kaside biçiminin en güzel  örneklerinden biri Fuzuli’nin …………………………………..……. için yazdığı …………. kasidesidir.

-Ölüm şiirinin Destan Dönemi Edebiyatındaki adı Sagu,  ………………………………………………………….…. adı  Mersiye,                                      Halk Edebiyatı’ndaki adı ise ………………………… tır.

- Aynı beyitte anlam bakımından birbiriyle ilişkili sözcükleri kullanma sanatına ……………………………… denir.

- Divan edebiyatı sanatçılarının kullandığı kalıplaşmış söz motiflerine……………………………………… denir.

 

S- Şairlerin hayatları ve edebî kişilikleri ile ilgili bilgiler veren eserlere ne ad verilir?

A) Divan             B) Pendnâme                C) Hamse       

D) Tarih              E) Tezkiretü’ş-Şuara

 

S- Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin kaynaklarından değildir?

A) Hadis-i Nebevi               B) Kuran-ı Kerim       

C) Kısas-ı enbiya              D) Menakıb-ı Evliya

E) Orkun Abideleri

S- Aşağıdaki açıklamaların karşısına doğru ise (D)

yanlış ise (Y) yazınız

 

(    ) Mesnevilerin uyak düzeni  aa ba ca da… biçimindedir.

(    ) Divan şiirinde Arapça, Farsça ve Fransızca kelimeler  kullanılmıştır.

 (    ) Bir gazelin ilk beytine makta denir.   

(     ) Mesnevilerin uyak düzeni aa ba ca da… biçimindedir.

(     ) Fuzuli üç dilde (Türkçe, Arapça, Farsça) divan oluşturmuştur.

(     ) Divân Edebiyatında anlamdan çok söyleyişe önem verilir    

(     ) Makâlat ve Manku’t Tayr  öğretici metinlerdir                    

(     ) Konuları yergi olan kasidelere “hicviye” denir.                                     

(    ) Tasavvufi metinler, öğretici metin türlerindendir                          

(    ) Divan şiirinde duygu, düşünce ve hayaller belirli imgelerle ifade edilmiştir.

 

S- Divan şiirinin genel özelliklerinden beş tanesini yazınız.

 

S- Rubai türü hakkında bilgi veriniz.

 

S- Fuzuli’nin edebi kişiliği hakkında bilgi vererek nesir ve nazım türündeki eserlerinden birer örnek veriniz  

 

 

S- 14. Yüzyılda yazılan “Makalât”  adlı eser kim tarafından yazılmıştır? Yazılış amacı nedir?

 

S- Aşağıdaki boşlukları uygun ve doğru bir şekilde doldurunuz.

Nazım Biçimi	Edebiyat Geleneği	Tema	Nazım birimi ve sayısı
Murabba
İlahi
Gazel

 

 

S- Aşağıdaki tabloyu konu başlıklarına  uygun  olarak  doldurunuz

                                                                     

NAZIM BİÇİMİ	NAZIM BİRİMİ	UYAK DÜZENİ	KONUSU (TEMA)
ŞARKI
KASİDE
RUBAİ

 

S- Divan Edebiyatında dörtlüklerle  ve beyitlerle yazılan şiir şekillerinin adını yazınız.

Dörtlük:

Beyit:

 

 

 

Dostı  ger  zehr-i mâr içse  olur âb- ı hayât         

Hasmı su içse döner elbette zehr-i mâra su

 

Suya virsün bâğbân  gülzârı  zahmet çekmesün

Bir gül açılmaz yüzün tek virse  min gülzâra  su

 

S- a)Yukarıdaki beyitlerde  …………… sesleri ile …………………… uyak yapılmıştır.  

 

b) Yukarıdaki beyitlerde Divan Edebiyatı’nın hangi özellikleri görülmektedir?

 

 

S- Aşağıdaki eser ve yazarları doğru bir şekilde eşleştirin

 

a) Hacı Bektaş Veli b) Gülşehri c) Ahmedi d) Fuzuli e) Baki		1-Mantıkut Tayr 2-Kanuni Mersiyesi 3-İskendername 4-Makalat 5-Leyla ile Mecnûn

 

 

S- Bildiğiniz bir beyti kime ait olduğunu  

yazarak arka sayfaya açıklayınız.