Türk Edebiyatı 10. sınıf 2. Dönem 2. Sınav
I. Arap ve Fars kültürünün etkileriyle oluşturulan ilk örnekler olan Kutadgu Bilig, Atabet'ül Hakayık divan edebiyatına geçişi hazırlayan eserlerdir.
II. Anadolu'da din dışı şiirler yazan ilk divan şairi Hoca Dehhani'dir.
III. Toplumla ilgili konulara pek fazla yer verilmemiştir. Fuzuli'nin Şikâyetnamesi, Şeyhi'nin Harnamesi kişisel sorunların anlatıldığı örneklerdir.
IV. Konular belirli başlıklar altında sıralanabilir: İslam tarihi, din ve tasavvufla ilgili konular, aşk, kadın....
V. Biçime yeterince önem verilmemiş, içerikle ilgili sıkı kurallar getirilmiştir.
S. Yukarıdaki numaralı cümlelerden hangisi divan edebiyatıyla ilgili doğru bir açıklama değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
S. Tasavvuftaki “Fenâfillah” kavramını açıklayınız. (5 p )
S. Destan geleneğinden Halk hikâyeciliğine geçişin ilk ürünü olan eser nedir?
S. Aşağıda birbiriyle ilişkili olan sözcükleri oklarla eşleştiriniz.
Türkü Kavuştak
Sagu Atasözü
Sav Ağıt
S. Kaside nazım şeklinin özelliklerini yazınız?
S. Aşağıdaki cümlelerin sonundaki kutucuğa cümledeki yargı doğru ise ”D”, ya nlış ise “Y” yazınız? Dede Korkut Hikayeleri 13. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. ( )
Terkibibentler daha çok sosyal konularda yazılır. ( )
S. Aşağıdakilerden hangisinde Türk destanları bir arada verilmiştir?
A) Oğuz Kağan, Ergenekon, Şehname
B) Oğuz Kağan, Türeyiş, Ramayana
C) Mahabarata, Bozkurt, Türeyiş
D) Bozkurt, Şehname, Göç
E) Ergenekon, Alp Er Tunga, Şu
Yusuf Has Hacip tarafından mesnevi tarzında yazılan bu eser İslami dönem Türk edebiyatının ilk eseridir.”
S. Yukarda özellikleri verilen eser hangisidir?
A) Divan-ı Hikmet B) Atabetü’l Hakayık C) Mesnevi D) Kutadgu Bilig E) Divanü Lügati’t Türk
S. Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
Şarkı nazım şeklinin en büyük şairi ……………………………………….dir
Allah’ın dışındaki her şeye tasavvufta … ……………. …………….. denir.
Rubai nazım şeklinin bizim edebiyatımızda yaygınlaşmasını sağlayan şairimiz ……………………………………………..
Divan edebiyatında kasideciliği ile ünlü şairimiz ……………………………………………..dir.
“Anlam bakımından birbirinin zıttı sözcüklerin bir beyitte kullanılmasıyla yapılan sanata …………………………. denir.
“ Beyit içerisinde anlam bakımından birbirini tamamlayan sözcüklerin kullanılması ile yapılan sanata……………… denir.”
* . . . . . . . . . . . . halk şiirindeki maninin etkisiyle Türklerde doğmuş, tek dörtlükten oluşan divan edebiyatı şiir biçimlerinden biridir.
S. Aşağıdakilerden hangisi metnin yapısını oluşturan öğelerden birisi değildir?
A.Olay B.Mekân C.Zaman D.Kişiler E.Tasvir
S. Aşağıdakilerden hangisi nazmı ( şiiri ) nesirden (düzyazı) ayıran bir özelliktir?
A) Metinde işlenen duygu veya düşünceler.
B ) Deyimler ve mecazların kullanımı.
C ) Ölçü, kafiye gibi ahenk unsurları.
D ) Üslup, dil ve anlatım özellikleri.
E ) Etkileme gücü.
Roman ve hikâye edebiyatımıza girmeden önce insanlar bu ihtiyaçlarını hangi türlerle giderirlerdi?(5p )
Aşağıdaki dizelerde hangi söz sanatları vardır?
Acep Mevla’m güldürür mü ağla yanla rı …………………………
Bülbül güle kul olduğu zamandır …………………………
S. Divan edebiyatında dört, beş, altı ve daha çok dizeli bentlerin bir araya getirilmesiyle oluşturulan nazım biç imlerinin genel adı nedir?
I. Bütün güzelliğine değil, parça güzelliğine önem verilmiştir. Beyitler kendi içinde bir anlam bütünlüğü taşır.
II. Tuyuğ ve şarkı, divan edebiyatına Türklerin kattığı nazım biçimleridir.
III. Türkî-i basit ve özellikle mahallileşme, Sekb-i Hindi gibi eğilimler divan şiirlerinin sınırlarını zorlamıştır.
IV. Hecelerin uzunluk ve kısalığı temeline dayanan aruz ölçüsü kullanılmıştır.
V. Şiire dayalı bir edebiyat olmakla birlikte nesire büyük önem verilmiş, günümüz düz yazı cümlesinin temelleri atılmıştır.
Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisi divan edebiyatının bir özelliği değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
S. Divan edebiyatının genel özellikleri nelerdir? Maddeler halinde yazınız.
S. Tas avvuftaki “Fenâfirresul ” kavramını açıklayınız.
S. Kalem Şairi ve Hal k Şairi kavramlarını açıklayını z.
S. Aşağıdaki cümlelerin sonundaki kutucuğa cümledeki yargı doğru ise ”D”, ya nlış ise “Y” yazınız?
Dede Korkut Hikâyeleri destandan halk hikayesine geçiş eseridir. ( )
S. Anlatmaya bağlı edebi metinlerde yapı unsurları nelerdir?
S. Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
Taşlamaya Divan edebiyatında ………… ……….. ………. denir; Batı edebiyatında ise ……………… .…... … karşılığıdır.
Ağıt türünün İslamiyetten önceki nazım şekline …… …….. …… .. ……..; Divan edebiyatındaki nazım şekline de ………… ……….….. ……. denir.
“Divan ve halk şiirinde kalıplaşmış sözlere ………………………. denir.”
“Anlamı güçlendirmek amacıyla düşünceyi soru yoluyla ifade etme sanatına ………………………………. denir.
Divan edebiyatında terkibibentleri ile ünlü şairimiz ……………………………………………..dir.
S. Bir gazelden alınan aşağıdaki beyitlerin “nazım biçimi” özelliklerini yazınız.
Açıl bağun gül ü nesrîni ol ruhsâr ı görsünler
Salın serv ü sanevber şîve-i reftârı görsünler
(Açıl, bağın gülü ve yaban gülünü görsünler)
(Salın, servi ve fıstık çamının yürüyüş edasını görsünler)
Kapunda hâsıl itdi bu devâsız derdi hep gönlüm
Ne derde müptelâ oldı dil-i bîmâr ı görsünler
(Kapında kazandı bu devasız derdi hep gönlüm)
(Ne derde tutuldu bu çaresiz gönlü görsünler)
Birim değeri :
Ölçü :
Birim sayısı :
Uyak düzeni :
Uyakları ve Redifleri : Şiir üzerinde gösteriniz.
Teması :
S. Aşağıdakilerden hangisi kaside ve mesnevî ile ilgili doğru bir bilgidir ?
A) İkisinde de her beyit kendi arasında uyaklanır.
B) İkisinde de konunun farklı yönden ele alındığı bölümler vardır.
C) İkisi de Türk edebiyatına Arap edebiyatından geçmiş şiir şekilleridir.
D) Beyit sayıları ikisinde de 33–99 arasındadır.
E) İkisi de övgü amacıyla yazılır.
S. Aşağıdakilerden hangisi Destan Dönemi Türk edebiyatına ait türlerden biridir?
A) Sagu B)Koşma C) Semai D) Gazel E) Ağıt
S. Türk Edebiyatının bilinen ilk yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Yesevi B) Yunus Emre
C) Kaşgarlı Mahmut D) Bilge Kağan
E) Yollug Tigin
S. Aşağıdaki dizelerde hangi söz sanatları vardır?
Bülbül figan eder güle …………………………
Güzel sevmek sarp bir kale …………………………
“En bereketli yağmur alın teridir.” Efkan Doğan
