11/ … Sınıfı Türk Edebiyatı I. Dönem I. Sınav
”Tanzimat sanatçıları, eserlerinde çoğunlukla Osmanlının içinde bulunduğu durumu, çıkış yollarını, bu durumdan kurtulmak ve çağa ayak uydurabilmek için Batı modern hayatının örnek alınması gerektiği üzerinde durmuşlardır. Bu yaklaşım toplum tarafından da kabul görmüş, tüm alanlarda yenilikler kendini göstermeye başlamıştır.”
1. Yukarıda bahsedilen durum, edebi eser ve sanatçısının hangi özelliğini göstermektedir? Kısaca açıklayınız. (15 P)
2. Tanzimat Dönemi’nde gazeteciliğe niçin çok önem verilmiştir? (15 P)
3. Aşağıdaki cümleleri doğru (D) veya yanlış (Y) olarak belirleyiniz. (15 P)
a.Şiir, roman, öykü, tiyatro gibi edebî metinlerde tarihî olaylar aynen yansıtılır. ( )
b. Öğretici metinlerde dil, bir nesneyi kavramı, olayı anlatmak, açıklamak, uyarmak amacıyla yazılır. ( )
c.Tanzimat I. Dönem sanatçıları için öncelikli olan yarardır. ( )
d.Tanzimat Dönemi öğretici metinlerinde bireysel konular sıkça işlenir. ( )
e.Tanzimat edebiyatı makale, fıkra, roman, hikâye, tiyatro gibi edebi türleri de getirmiştir.( )
4. Tanzimat Dönemi’nde çıkarılan gazetelerden üç tanesini yazınız. (15 P)
5. Edebi eserleri etkileyen unsurları yazınız. (15 P)
Ondokuzuncu Asır
20- Hudud-ı hakk u vezâif muayyen ü sâbit
Ne kaldı cebr ü tagallüb, ne kaldı keyfiyyât
21- Hukuk-ı şahs ü tasarruf masûn taarruzdan
Verildi âlem-i umrâna başka tensîkat
22- Ne Âmr Zeyd’in esîri ne Zeyd Âmr’a velî
Müesses üss-i müsâvâta nass-ı mevzûât
23- Münevver eyledi ezhânı intişâr-ı ulûm
Mükemmel eyledi noksânı feyz-i matbûât
Sadullah Paşa
5. Aşağıdaki soruları verilen manzume doğrultusunda cevaplayınız. (15 P)
a) Metnin konusundan ve Sadullah Paşa’nın edebi kişiliğinden de hareketle Yenileşme ve Tanzimat Dönemi aydınlarının yetişme tarzları, olaylara bakış açıları konusunda neler söyleyebiliriz? Kısaca açıklayınız.
b) Bu metin sizlere, Tanzimat Dönemi’nde ortaya konan edebi metinlerin yazılış amaçları ve işlevleri konusunda neler düşündürmektedir? Divan edebiyatında verilen edebi metinlerin özelliklerinden hareketle açıklayınız.
d)Bu dönem edebi ve öğretici metinlerinde işlenen yeni kavramlar nelerdir?
6. Tanzimat Dönemi edebiyatının zihniyetini maddeler halinde yazınız. (15 P)
a)
b)
c)
7. Tanzimat Döneminde ortaya çıkan edebî türler hangileridir? (10 P)
11/ … Sınıfı Türk Edebiyatı I. Dönem I. Sınav
1. Aşağıda verilen eser isimlerini, dönemlerine göre eşleştiriniz. (15 P)
Kuruluş Dizisi Cumhuriyetin ilk yılları
Yol Ayırımı romanı Osmanlı Devletinin kuruluşu
Nutuk Köktürkler Dönemi
Orhun Abideleri Kurtuluş Savaşı
2. Tanzimat Edebiyatı I. döneminin genel özelliklerinden beş tanesini yazın. (15 P)
3. Edebi eser, yazar ve toplum etkileşimini açıklayınız.
(10 P)
4.Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun şekilde doldunuz. (15 P)
a) İlk yerli tiyatro eserimiz Şinasi’nin yazdığı ………………………………………………….dir.
b) İlk resmi gazete ………………………….……,yarı resmi gazete …………………..………,ilk özel gazete ise …………………………..dir.
c) Sahnelenen ilk tiyatro eserimiz ise Namık Kemal’in yazdığı……………………...dir.
d) Öğretici metinlerde dil, bir nesneyi kavramı, olayı anlatmak, açıklamak, uyarmak amacıyla yazılır. ( )
e) Her edebî eserin yazıldığı dönemin ……………………......... ve ………………………….. ile ilişkisi vardır.
5. Aşağıdaki beyitlerin yazıldıkları dönemleri ve dönemlerin özelliklerini düşünerek farklılıklarını yazın. ( Tema, yapı özellikleri, dil ve anlatım bakımından) (15 P)
Ne mümkün zulm ile bî-dâd ile imhâ-yı hürriyet
Çalış idrâki kaldır muktedirsen âdemiyetten
(Namık Kemal)
(Ne mümkün zulüm ile işkenceyle hürriyeti yok etmek!Çabalayıp idraki kaldır, gücün yetiyorsa insanlıktan.)
Esdi nesîm-i nev-bahâr açıldı güller subh-dem
Açsun bizim de gönlümüz sâkî meded sun câm-ı Cem
(Nef’î)
(Esti ilkbahar rüzgârı açıldı güller sabah vakti.
Açsın bizim de gönlümüz sâkî yetiş sun Cem’in kadehini.)
6.Şinasi’nin edebiyatımızdaki ilklerinden üç tanesini yazın. (15)
a)
b)
c)
7.Tanzimat Dönemi şiiri hakkında bilgi veriniz. (15 P)
